Ευέλικτα περιβάλλοντα μάθησης

Τι είναι τα ευέλικτα περιβάλλοντα μάθησης; – Flexible Classrooms

Είναι περιβάλλοντα, που υποστηρίζουν τη μάθηση, ανάλογα με τις μαθησιακές ανάγκες των μαθητών της κάθε τάξης και ανάλογα με τις διδακτικές ανάγκες των δασκάλων, ανά αντικείμενο ή μέθοδο διδασκαλίας.

Διαθέτουν για παράδειγμα διαφορετικού τύπου θέσεις εργασίας, όπως καρέκλες και θρανία, μπάλες πιλάτες, σκαμπό, μαξιλάρια, κουνιστές πολυθρόνες, χαλιά κ.ο.κ., για:

– να εξυπηρετήσουν τους μαθητές που δεν βολεύονται απαραίτητα όλη την ώρα στην κλασική καρέκλα
– να βοηθήσουν τους κιναισθητικούς τύπους στη συγκέντρωση, επιτρέποντάς τους να κινούνται ελαφρά σε μια θέση (μπάλα πιλάτες- φουσκωτό μαξιλάρι)
– να απαντήσουν στις αισθητηριακές ανάγκες των παιδιών για επαφή, καθώς νιώθουν όμορφα, οικεία και ζεστά στον καναπέ ή στο χαλί της τάξης

Η ευέλικτη και διαφοροποιημένη επίπλωση δίνει τη δυνατότητα:

– ο εκπαιδευτικός και τα παιδιά να γυρίζουν τα θρανία μετωπικά ή ομαδοσυνεργατικά ή σε σχήμα Π, ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος.
– να μετακινούνται τα παιδιά σε διαφορετικούς σταθμούς, ανάλογα με τους στόχους του μαθήματος.

Ποιο είναι το όφελος των ευέλικτων και διαφοροποιημένων τάξεων;

1. Ενδυναμώνουν τους μαθητές, καθώς αποκτούν μεγαλύτερο έλεγχο και επιλογές στο περιβάλλον τους.
2. Ωφελούν στη σωματική υγεία, καθώς το σώμα ξεκουράζεται, υιοθετώντας και άλλες θέσεις από τη μια συγκεκριμένη θέση της καρέκλας. Το σώμα του παιδιού μαθαίνει να προσαρμόζεται στις διαφορετικές θέσεις, κάτι που ενισχύει τους μύες και αυξάνει τον μεταβολισμό.
3. Όσο περισσότερο επιτρέπουμε την κίνηση του σώματος, τόσο καλύτερα οξυγονώνεται ο εγκέφαλος του παιδιού, το μυαλό ξυπνάει και ενεργοποιείται. Ξύπνιος = έξυπνος!
4. Οι διαφοροποιημένες θέσεις εργασίας επιτρέπουν στους μαθητές, να βρουν τον πιο βολικό γι’ αυτούς τρόπο, για να καθίσουν και να εργαστούν.
5. Ενισχύεται η συνεργασία, καθώς τα παιδιά οργανώνονται σε ομάδες πιο εύκολα και συνεργάζονται σε παρέες για να μάθουν. Τα ογκώδη θρανία σε μετωπική διάταξη, φεύγουν, για να μην εμποδίζουν την βλεμματική επαφή και την επικοινωνία.
6. Προωθείται η επικοινωνία, μέσω της επίλυσης προβλημάτων και της διαχείρισης συγκρούσεων. Ακόμα και το να περιμένω τη σειρά μου για να καθίσω στον καναπέ, ενισχύει την υπομονή!
7. Ενισχύει την αίσθηση της κοινότητας. Δεν έχω το θρανίο μου, αλλά μοιράζομαι με τους συμμαθητές μου όλη την τάξη και φροντίζω για αυτήν. Βοηθά τους μαθητές να κάνουν πιο εύκολη τη μετάβαση από το εγώ στο εμείς.
8. Πολλές από τις επιλογές των θέσεων τροφοδοτούν τις αισθητηριακές ανάγκες των μαθητών για επαφή (χαλί, καναπές) και για κίνηση (μπάλες πιλάτες, φουσκωτά μαξιλάρια). Οι κιναισθητικοί τύποι μάθησης ή τα παιδιά με κάποιες μαθησιακές δυσκολίες, ευνοούνται ιδιαίτερα από αυτές τις επιλογές.
9. Τα παιδιά χαλαρώνουν και νιώθουν ευχάριστα όταν τους επιτρέπεται να καθίσουν διαφορετικά, ακόμα και στο πάτωμα, και νιώθουν αποδεκτά. Ως αποτέλεσμα, μαθαίνουν και καλύτερα!

Τι λένε οι πρόσφατες έρευνες για τη σχέση στάσης σώματος, περιβάλλοντος τάξης και μάθησης;

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι πιο πρόσφατες νευρολογικές έρευνες δίνουν μεγάλη βάση στη σύνδεση μυαλού και σώματος. Όταν το σώμα είναι ενεργό, είναι και το μυαλό ενεργό.

Αναδεικνύουν τη σημασία:

– της μείωσης του χρόνου που τα παιδιά κάθονται στην ίδια θέση
– της αύξησης της κίνησης του σώματος, για να προωθηθεί η καλή σωματική υγεία των παιδιών και η ενεργοποίηση του εγκεφάλου.

Ακόμα και με μικρές κινήσεις του σώματος, αυξάνεται η κατανάλωση οξυγόνου από τον εγκέφαλο και συνεπώς η ενεργοποίησή του κατά την διαδικασία της μάθησης.
Έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Salford, του Ηνωμένου Βασιλείου, αναδεικνύει τη σημασία του περιβάλλοντος της τάξης σε σχέση με την πρόοδο των μαθητών. Παρατηρήθηκε έως και 25% άνοδος στην πρόοδο των μαθητών, σε μια σχολική χρονιά, μόνο από την αλλαγή του περιβάλλοντος της τάξης.

Σε ποιες χώρες ή εκπαιδευτικά συστήματα έχουν δοκιμαστεί τα ευέλικτα περιβάλλοντα μάθησης;

Έχουν δοκιμαστεί ευρέως στις Σκανδιναβικές χώρες, και ειδικά στο Φιλανδικό σύστημα, που έχει αναδειχθεί ως ένα από τα κορυφαία, σύγχρονα παιδαγωγικά συστήματα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα καινούργια σχολεία χτίζονται σύμφωνα με τις προδιαγραφές των ευέλικτων περιβαλλόντων μάθησης, και πολλά διεθνή σχολεία σε όλο τον κόσμο που έχουν υιοθετήσει το εκπαιδευτικό σύστημα του ΙΒ, έχουν εφαρμόσει τις ευέλικτες τάξεις, καθώς αυτές εξυπηρετούν τους παιδαγωγικούς στόχους του ΙΒ.

Τι μπορώ να κάνω ως γονιός αν το παιδί μου δεν βολεύεται σε κάποιες θέσεις στην τάξη του;

Αφού περιμένω να γνωρίσει το παιδί μου όλες αυτές τις καινούργιες θέσεις, μπορώ να το συμβουλεύσω, όπως ενθαρρύνεται, ήδη, από τον δάσκαλο, να ενημερώσει τον δάσκαλό του, για το ποιες θέσεις το βολεύουν και ποιες όχι, ώστε να τις προτιμά συχνότερα μέσα στο μάθημα.

Μπορώ εγώ ο ίδιος να έχω μια επικοινωνία με τον δάσκαλο, για να επιβεβαιώσω ποιες θέσεις του αρέσουν και ποιες όχι, αν εκείνο διστάζει να το κάνει.

Πώς μπορώ να επικοινωνήσω τους προβληματισμούς μου και να πάρω απαντήσεις για τα ευέλικτα περιβάλλοντα μάθησης;

Μπορώ να μιλήσω με τον Συντονιστή του Προγράμματος των Πρώτων Χρόνων του ΡΥΡ ή με τον Διευθυντή του Δημοτικού και να τους αναφέρω τις απορίες μου ή τους προβληματισμούς μου για το νέο αυτό περιβάλλον μάθησης. Κάθε τάξη δεν έχει τις ίδιες ανάγκες, όπως και κάθε μαθητής δεν έχει τις ίδιες ανάγκες. Είμαστε εδώ, για να αφουγκραστούμε και να προσαρμόσουμε την τάξη στις ανάγκες των παιδιών μας!

Ποια μέτρα ασφαλείας έχουν ληφθεί στις καινούργιες τάξεις για τον Covid -19;

Οι καινούργιες αίθουσες έχουν ειδικά μέτρα για την ασφάλεια των παιδιών από τον Κορωνοϊό. Διαθέτουν στα μονά τραπεζάκια ειδικά πλεξιγκλάς, ώστε οι μαθητές να είναι ασφαλείς να καθίσουν και αντικριστά αν το επιλέξουν.

Στις ομάδες του καναπέ και των φουσκωτών μαξιλαριών οι μαθητές κάθονται κυρίως μετωπικά, ενώ αν καθίσουν σε ομάδα λαμβάνουν τις απαραίτητες αποστάσεις.

Σε κάθε διάλειμμα οι αίθουσες καθαρίζονται και απολυμαίνονται από το προσωπικό καθαρισμού, ώστε οι μαθητές να μπορούν να αλλάζουν θέσεις μετά από κάθε δίωρο.

Κάθε φορά που ένας μαθητής, μεμονωμένα, αλλάζει θέση εντός του μαθήματος, ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να απολυμάνει τον χώρο του με ειδικό απολυμαντικό.

Κάθε πόσην ώρα αλλάζουν οι θέσεις των παιδιών οργανωμένα;

Μετά από κάθε διάλειμμα, η τάξη έχει απολυμανθεί, και οι μαθητές μπορούν να καθίσουν σε άλλο σημείο της τάξης. Άρα, λαμβάνοντας υπόψη και τις οδηγίες και τις συμβουλές ειδικού ορθοπεδικού ιατρού, ο μέγιστος χρόνος προγραμματισμένης παραμονής σε έναν χώρο είναι 2 διδακτικές ώρες, εκτός και αν κάποιος μαθητής ζητήσει κάποια αλλαγή εντός του διώρου, όπου και θα γίνεται απολύμανση με ευθύνη του εκάστοτε εκπαιδευτικού.